Automated Market Maker (AMM) คืออะไร สำคัญอย่างไรในโลก Crypto
ปฏิเสธไม่ได้ว่าส่วนสำคัญที่ส่งผลให้ตลาด DeFi ได้รับความสนใจอย่างยิ่งเนื่องจากความสามารถในการนำตัวกลางออกไปจากการทำธุรกรรม โดยองค์ประกอบสำคัญของความสำเร็จในระบบธุรกรรมดังกล่าวแต่มักถูกมองข้ามไป คือ Automated Market Maker (AMM) ซึ่ง SCB 10X จะพาไปทำความรู้จักกันในบทความนี้
Automated Market Maker (AMM) คืออะไร?
Automated Market Maker (AMM) คือ โปรโตคอลสำคัญและอยู่เบื้องหลังการซื้อขายโดยที่ไม่ต้องมีตัวกลางของ Decentralized Exchanges โดยขจัดความจำเป็นของหน่วยงานแบบรวมศูนย์อื่นๆ ออกไป เช่น แพลตฟอร์มการแลกเปลี่ยนและหน่วยงานทางการเงินอื่นๆ หรือสรุปคือช่วยให้การทำธุรกรรมระหว่างผู้ใช้ไม่ต้องมีคนกลางเข้ามาเกี่ยวข้องและอำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนสินทรัพย์
นอกจากนี้ ยังสามารถเปรียบ AMM ได้ว่าเป็นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ทำให้กระบวนการจัดหาสภาพคล่องเป็นไปโดยอัตโนมัติ ซึ่ง AMM เป็นโปรโตคอลที่ถูกสร้างขึ้นโดยใช้ Smart Contracts เพื่อกำหนดราคาของ Crypto Tokens และสภาพคล่อง (Liquidity)
ผู้ใช้สามารถทำการซื้อขายด้วย Smart Contracts โดยที่ไม่จำเป็นต้องมี Trader อื่นเข้ามาเกี่ยวข้องกับการเทรด และการเทรดเป็นรูปแบบของ Peer-To-Contract และราคาสินทรัพย์สำหรับซื้อขายจะถูกกำหนดด้วยสูตรทางคณิตศาสตร์
Automated Market Maker (AMM) แตกต่างจาก Market Market อย่างไร และจำเป็นอย่างไรกับสภาพคล่อง?
ในแง่ของการเทรดสภาพคล่องหรือ Liquidity หมายถึงความรวดเร็วและต่อเนื่องของการซื้อขายสินทรัพย์ ซึ่ง Market Market ทำหน้าที่ดูแลหรือกำหนดราคาของสภาพคล่องในตลาดของ Centralized Exchange
ยกตัวอย่างการซื้อขายของ Centralized Exchange ที่ทำหน้าที่ควบคุมการซื้อขายด้วยระบบอัตโนมัติโดยเป็นตัวกลางเพื่อค้นหาผู้ขายในอัตราราคาที่ผู้ซื้อต้องการ แต่ในทางกลับกันหากไม่มีผู้ใดขายในราคาที่ตรงกับคำสั่งซื้อก็จะทำให้สภาพคล่องสินทรัพย์อยู่ในระดับต่ำ และหมายความว่ากิจกรรมการซื้อขายสินทรัพย์มีน้อยลงและส่งผลให้การซื้อขายทำได้ยากยิ่งขึ้น จึงนำมาสู่เหตุที่ Centralized Exchange จำเป็นต้องมี ‘Market Maker’ หรือผู้ดูแลสภาพคล่องเข้ามาดูแลสภาพคล่อง โดยอาจเป็นสถาบันการเงินหรือเทรดเดอร์มืออาชีพ
อย่างไรก็ตาม Market Maker ที่มีสถาบันการเงินหรือเทรดเดอร์เป็นตัวกลางและเป็นผู้ดูแลสภาพคล่องก็ยังคงมีจุดบกพร่องที่ส่งผลให้ตลาดมีความผันผวนหรือขาดความต่อเนื่องอยู่เช่นกัน และอาจทำให้การค้นหาราคาในตลาดล่าช้า รวมถึงมักถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้ควบคุมตลาดอีกด้วย ซึ่ง Automated Market Maker (AMM) มีกระบวนการทำงานที่แตกต่างออกไปและได้ถูกนำมาใช้เพื่อแก้ปัญหาต่างๆ ดังกล่าว ทั้งการตัดเอาตัวกลางที่เป็นสถาบันหรือคนออกไป แต่ใช้ Smart Contract และสูตรทางคณิตศาสตร์เพื่อดำเนินการทำงานในการกำหนดราคาและดูแลสภาพคล่องบนแพลตฟอร์ม Decentralized Exchanges ที่ทำงานบน Blockchain
บน Decentralized Exchanges ที่มี AMM ดูแลสภาพคล่อง คำสั่งซื้อ (Order Book) แบบดั้งเดิมจะถูกแทนที่ด้วย Liquidity Pools ที่มีการเตรียมทุนไว้ล่วงหน้าบนเครือข่ายสำหรับทั้งผู้ซื้อและผู้ขายสินทรัพย์ โดยสภาพคล่องมาจากผู้ใช้รายอื่นที่ได้รับรายได้แบบ Passive Income จากการฝากของพวกเขาเช่นกัน และแพลตฟอร์มแรกที่ใช้ระบบ AMM คือ Uniswap ซึ่งเป็นแพลตฟอร์ม Decentralized Exchange ยักษ์ใหญ่แห่งวงการ
ทำไม Automated Market Maker (AMM) จึงสำคัญกับนักลงทุน?
Automated Market Maker (AMM) ช่วยสร้างระบบ Liquidity ที่ทำให้ทุกคนสามารถเข้าไปมีส่วนร่วมสนับสนุน ส่งผลให้ค่าธรรมเนียมธุรกรรมสำหรับนักลงทุนลดลงเนื่องจากไม่จำเป็นต้องมีตัวกลางเข้ามาเกี่ยวข้อง
โดยในแง่ของสภาพคล่อง การที่มีสภาพคล่องสูงเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้กิจกรรมการซื้อขายเป็นไปได้ดี แต่หากมีสภาพคล่องน้อยก็อาจทำให้เกิด Slippage หรือความคลาดเคลื่อนของราคาเกิดขึ้น ไปจนถึงส่งผลให้ราคาของสินทรัพย์ในตลาดมีความผันผวนสูง
นอกจากนี้ Automated Market Maker ช่วยให้ทุกคนได้เป็นส่วนสำคัญในการกำหนดราคาสภาพคล่อง หรือ ‘Liquidity Provider’ พร้อมกับได้รับผลตอบแทน ซึ่ง Liquidity Provider จะได้รับผลตอบแทนจำนวนหนึ่งของค่าธรรมเนียมจากธุรกรรมที่ถูกดำเนินการใน Pool