วิกฤตความเชื่อมั่นของอนาคต Crypto: กุญแจสำคัญคือ “ความเป็นส่วนตัว” ที่ “สมดุล”
อุตสาหกรรม Crypto กำลังเผชิญกับจุดเปลี่ยนสำคัญ ภาพลักษณ์ของ Crypto ในสายตาคนทั่วไปถูกบั่นทอนด้วยกลโกง ความขัดแย้งภายใน และการขาดการปกป้องความเป็นส่วนตัว สร้างความลังเลให้กับผู้ใช้งานและนักลงทุน ส่งผลต่อการยอมรับในวงกว้าง
บทความนี้จะสำรวจว่าการให้ความสำคัญกับความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้จะเป็นกุญแจสำคัญในการฟื้นฟูความไว้วางใจในพื้นที่ Crypto หรือ Web3 ได้อย่างไร
ผู้ใช้เทคโนโลยีต้องการความเป็นส่วนตัว
จากรายงานการวิจัยของ Aleo เกี่ยวกับความปลอดภัยด้านข้อมูล พบว่า
- ผู้ใช้เทคโนโลยีจำนวนมาก (เกือบครึ่งหนึ่ง หรือ 48%) กังวลอย่างมากเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัยของข้อมูล สิ่งนี้เน้นย้ำถึงปัญหาสำคัญภายในอุตสาหกรรม ซึ่งก็คือการขาดความไว้วางใจในวิธีที่บริษัทจัดการข้อมูลผู้ใช้
- ผู้ใช้มีความกังวลมากขึ้นเกี่ยวกับความเป็นส่วนตัวของข้อมูล จากรายงานเน้นย้ำว่าผู้บริโภคเกือบ 67% ยินดีเปลี่ยนมาใช้ผลิตภัณฑ์ที่ให้ความสำคัญกับการปกป้องข้อมูลมากขึ้น
- มีความต้องการโซลูชันที่เป็นนวัตกรรมที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถควบคุมข้อมูลส่วนบุคคลของตนได้ ซึ่งในรายงานเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการใช้แนวทางความเป็นส่วนตัวเป็นอันดับแรกในแอปพลิเคชันการค้าปลีกและระดับองค์กร
วงการ Cryptocurrency และช่องโหว่ด้านความเป็นส่วนตัว
สถานการณ์ในวงการ Cryptocurrency ยิ่งแย่กว่านั้น มีเพียง 10% ของผู้ใช้ที่เข้าร่วมการสำรวจในการวิจัยเท่านั้นที่ไว้วางใจบริษัท Cryptocurrency ในเรื่องความปลอดภัยของข้อมูล ระดับความไว้วางใจที่ต่ำนี้ ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นในการปรับปรุงแนวทางปฏิบัติด้านความเป็นส่วนตัวอย่างมากในอุตสาหกรรม Crypto
ความกังวลในความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัยเกิดขึ้นเด่นชัดโดยเฉพาะกับคนรุ่นก่อน ซึ่งเพิ่มขึ้นตามลำดับตั้งแต่ GenZ (68%) ไปจนถึง Baby Boomers (85%)
วิกฤตความเชื่อมั่นของ Crypto
อุตสาหกรรม Crypto เผชิญกับภัยคุกคามร้ายแรง ชื่อเสียงที่เสียหาย ตั้งแต่กลโกงทางการเงินไปจนถึงความขัดแย้งภายใน หรือการพาดหัวข่าวไม่เอื้ออำนวยต่อ Crypto ยิ่งไปกว่านั้น การขาดมาตรการป้องกันความเป็นส่วนตัวของข้อมูลผู้ใช้ยิ่งทำให้ความไว้วางใจน้อยลง ซึ่งสร้างความลังเลให้กับตลาด เต็มไปด้วยความกังวลทั้งเรื่องความเสี่ยงด้านความปลอดภัย และการใช้ข้อมูลส่วนบุคคลในทางที่ผิด
บทเรียนจากปี 2023 กับความจำเป็นของความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้ปลายทางที่ต้องการความสมดุล
- ปี 2023 เน้นการโซลูชันปรับขนาด: การวิจัยและลงทุนในเทคโนโลยีความเป็นส่วนตัว อย่าง ZKPs และ sMPC พุ่งสูงขึ้น และส่วนใหญ่ใช้สำหรับโซลูชันการปรับขนาด เช่น ZK-Rollups เพื่อช่วยพัฒนาแอปพลิเคชันบน Layer-2
- มุ่งเน้นไปที่ความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้: นามแฝงบน Blockchain ไม่ใช่ความเป็นส่วนตัวที่แท้จริง อย่างเช่นเหตุการณ์อื้อฉาวของ Arkham Intelligence ที่เผชิญกับข้อโต้แย้งเกี่ยวกับการที่ผู้ใช้ถูกเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวโดยไม่ได้อนุญาต (Doxxing)
- ความเป็นส่วนตัวไม่ควรเอื้ออำนวยต่อกิจกรรมผิดกฎหมาย: การจับกุม Tornado Cash ซึ่งกลายเป็นเทคโนโลยีความเป็นส่วนตัวที่ถูกใช้เพื่อฟอกเงินเนื่องจากปกปิดข้อมูลธุรกรรม แสดงให้เห็นถึงอีกด้านของเหรียญ กรณีนี้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการรักษาสมดุลเพื่อป้องกันไม่ให้ Web3 กลายเป็นแหล่งทำกิจกรรมผิดกฎหมาย
- การหาสมดุลคือกุญแจสำคัญ: เกิดความต้องการแอปพลิเคชัน Web3 ที่เสนอความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้โดยที่ไม่ให้กลายเป็นแหล่งสำหรับทำกิจกรรมผิดกฎหมาย อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันมีการพัฒนาเกี่ยวกับการสร้างแอปพลิเคชันดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง
โดยสรุปจากปี 2023 ได้เรียนรู้ว่าแม้ว่าการปรับขนาดเป็นสิ่งสำคัญอันดับต้น แต่ความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้ก็มีความสำคัญไม่แพ้กันในวงการ Web3 หรือ Crypto ดังนั้น การหาสมดุลระหว่างสองแง่มุมนี้เป็นสิ่งสำคัญสำหรับอนาคตของอุตสาหกรรม
สาเหตุที่สำคัญของความกังวลด้านความเป็นส่วนตัว เกิดจากการควบคุมข้อมูลที่ถูกจำกัด
การขาดความไว้วางใจใน Crypto ส่วนหนึ่งมาจากความรู้สึกที่ผู้ใช้ควบคุมข้อมูลส่วนตัวได้อย่างจำกัด ผู้ใช้เทคโนโลยีหลายคนรู้สึกว่าข้อมูลของพวกเขาถูกเก็บรวบรวม จัดเก็บ และอาจถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดโดยไม่ได้รับการยินยอม
ควรค้นหาความสมดุลที่เหมาะสมระหว่างความเป็นส่วนตัวกับความลับ?
เกิดความเข้าใจผิดว่าความเป็นส่วนตัวเหมือนกับความลับ แต่ความเป็นจริงคือ ความลับ หมายถึงการซ่อนข้อมูลด้วยเหตุผลที่อาจไม่บริสุทธิ์ ในขณะที่ความเป็นส่วนตัว หมายถึงการปกป้องข้อมูลผู้ใช้จากการเข้าถึงโดยไม่ได้รับอนุญาต โดย Crypto ต้องการมาตรการความเป็นส่วนตัวที่มั่นคง ไม่ใช่ “ความลับ” เพื่อส่งเสริมความไว้วางใจกับผู้ใช้งาน
ความละเอียดอ่อนของความโปร่งใสกับความเป็นส่วนตัวต่อผู้เล่นสถาบัน
อุตสาหกรรม Crypto สนับสนุนความโปร่งใสอย่างสมบูรณ์ โดยธุรกรรมทั้งหมดจะปรากฏบน Blockchain ซึ่งความโปร่งใสแบบสุดโต่งนี้มีข้อดีและส่งเสริมความเปิดกว้าง อย่างไรก็ตาม กลายเป็นอุปสรรคต่อการยอมรับของสถาบัน เนื่องจากผู้เล่นเหล่านี้ต้องการความเป็นส่วนตัวในระดับหนึ่งเพื่อปกป้องกลยุทธ์การแข่งขัน
โซลูชันแบบรวมศูนย์อาจเป็นบันไดแรกเพื่อก้าวสู่ Crypto ที่ปลอดภัย?
บริการดูแลรักษาแบบรวมศูนย์ (Centralized Custodial Service) เช่น Coinbase เป็นสะพานเชื่อมช่องว่างระหว่างการเงินแบบดั้งเดิมและ Crypto ซึ่งให้ประสบการณ์การใช้งานที่สะดวก แต่ขัดแย้งกับอุดมคติของ Crypto ที่แท้จริงเกี่ยวกับในแง่การจัดการสินทรัพย์ของตนเอง (Self-Custody) อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ใช้ทั่วไปที่ไม่คุ้นเคยกับ DeFi (การเงินแบบกระจายศูนย์) บริการเหล่านี้สามารถเป็นก้าวแรกสู่โลก Crypto ได้
คาดการณ์ปี 2024 จะเห็นการมุ่งเน้นไปที่แอปพลิเคชันที่เน้นความเป็นส่วนตัวมากขึ้น
การวิจัยเรื่องความเป็นส่วนตัวในปี 2023 ได้ปูทางไปสู่แอปพลิเคชันที่ผู้ใช้ใช้งานได้จริงในปี 2024 ซึ่งโครงการต่างๆ มากมายกำลังมุ่งเน้นไปที่คุณสมบัติความเป็นส่วนตัว และแอปพลิเคชันความเป็นส่วนตัวถูกให้ความสำคัญมากกว่าการปรับขนาด ตัวอย่างเช่น:
- การเพิ่มขึ้นของแอปที่เน้นความเป็นส่วนตัว: เราจะได้เห็นแอปพลิเคชันที่มีอยู่และแอปพลิเคชันใหม่ที่ใช้ประโยชน์จากคุณสมบัติที่มุ่งเน้นด้านความเป็นส่วนตัวต่างๆ มากขึ้น
- เทคโนโลยีความเป็นส่วนตัวนำไปปรับใช้ได้กว้างขวาง: เทคโนโลยีด้านความเป็นส่วนตัวที่โดดเด่น เช่น ZKP และ sMPC ที่สามารถนำไปใช้ได้นอกเหนือจากการปรับขนาด
- ZK-Attestations และการเปิดเผยข้อมูลแบบเลือก (Selective Disclosure): เป็นคุณสมบัติที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถตรวจสอบข้อมูลบนเครือข่ายโดยไม่ต้องเปิดเผยข้อมูลทั้งหมด และควบคุมว่าข้อมูลใดที่พวกเขาต้องการแบ่งปันกับฝ่ายต่างๆ ซึ่งอาจใช้เป็นเทคโนโลยีเริ่มต้นสร้างความเป็นส่วนตัวของแอปพลิเคชันต่างๆ ได้
- Domain Name Systems (DNS) ของ Crypto ที่รักษาความเป็นส่วนตัว: อีกเทคโนโลยีที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถควบคุมการมองเห็นกิจกรรมกระเป๋าเงินของตนเมื่อแชร์ที่อยู่ โดยผู้ใช้ควรมีสิทธิพิเศษในการเปิดเผยความเคลื่อนไหวในโลกออนไลน์และเงินทุนของตน
- ความเป็นส่วนตัวสำหรับอนาคตของ DeFi: เทคโนโลยีที่เพิ่มประสิทธิภาพความเป็นส่วนตัว เช่น Zero-Knowledge Proof สามารถเปลี่ยนเกมของ DeFi ได้ เครื่องมือนี้ช่วยให้สถาบันสามารถเข้าร่วม DeFi พร้อมไปกับปกป้องความปลอดภัยของข้อมูล และไม่เพียงแต่ช่วยปรับปรุงการปฏิบัติตามกฎระเบียบเท่านั้น แต่ยังช่วยระบุและกำจัดผู้กระทำผิดภายในระบบนิเวศได้อีกด้วย
โซลูชันที่เน้นความเป็นส่วนตัวมีความจำเป็นอย่างไร?
โซลูชันที่เน้นความเป็นส่วนตัวมีความจำเป็นอย่างชัดเจนเพื่อปรับเปลี่ยนแนวทางของอุตสาหกรรมให้ดีขึ้น บริษัทเทคโนโลยี รวมถึงบริษัทในวงการ Cryptocurrency จำเป็นต้องให้ความสำคัญกับโซลูชันที่เน้นความเป็นส่วนตัว ซึ่งอาจรวมถึง:
- การนำมาตรการความปลอดภัยของข้อมูลที่เข้มงวดขึ้น เช่น การเข้ารหัสและการควบคุมการเข้าถึง
- มอบการควบคุมข้อมูลให้กับผู้ใช้มากขึ้น รวมถึงมีตัวเลือกที่ชัดเจนสำหรับการยกเลิกการรวบรวมข้อมูลและคำขอการลบข้อมูล
- พัฒนาทักษะหรือเทคโนโลยีใหม่ที่ช่วยให้วิเคราะห์ข้อมูลโดยไม่กระทบต่อความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้
- บริษัทเทคโนโลยีสามารถสร้างความไว้วางใจใหม่และสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย พร้อมใช้งานง่ายสำหรับทุกคน ด้วยการให้ความสำคัญกับความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้
ความเป็นส่วนตัวคือคำตอบของอนาคต Crypto จริงหรือ?
ความเป็นส่วนตัวไม่ได้ขัดแย้งกับหลักการสำคัญของ Crypto (เสรีภาพ ความปลอดภัย และความโปร่งใส) หากนำไปใช้อย่างถูกต้อง
ความเป็นส่วนตัวสามารถปกป้องผู้ใช้และผู้เล่นสถาบัน พร้อมทั้งส่งเสริมความไว้วางใจและปูทางให้มีการนำไปใช้ในวงกว้าง และด้วยการตระหนักและจัดลำดับความสำคัญของความเป็นส่วนตัว อุตสาหกรรม Crypto อาจสามารถคืนความเชื่อมั่นและเดินตามแนวทางได้อย่างถูกต้องในการสร้างอนาคตทางการเงินที่ปลอดภัยและครอบคลุมยิ่งขึ้นได้